رئیس هیئت‌مدیره خانه فعالین محیط‌زیست آذربایجان شرقی از تشکیل کارگروه حفاظت و احیای قنات‌های تبریز خبر داد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، مجید رحمانی در دومین نشست تخصصی حفاظت از قنات‌های تبریز که با حضور متخصصان و کارشناسان این حوزه در محل اتاق بازرگانی تبریز برگزار شد، با اعلام خبر فوق اظهار کرد: برای رسیدن به روشهای حفاظت و احیای قناتها ابتدا باید از فواید و کارکردهای قناتها باخبر باشیم و در ادامه به روشهای حفاظت و احیای آنها بپردازیم.
وی افزود: در اولین نشستی که با موضوع قناتها با کارشناسان و علاقه‌مندان حوزه‌های آبی برگزار کردیم ما با ااطلاعات نو و علاقه‌مندان جدیدی آشنا شدیم که نتیجۀ آن مستند کوتاهی در مورد تعدادی از قنات‌های تبریز بود.
رحمانی گفت: در شرایط کنونی که در خصوص منابع آبی با مشکل مواجه هستیم، بیشتر به ارزش قناتها و نقش مهم آنها در تأمین آب شهرها و روستاها پی میبریم از این رو باید به این موضوع بیش از پیش پرداخته شود.
گفتنی است، در این جلسه از سلسله گفتگوهای محیط زیستی که با حضور پژوهشگران، مورخان، متخصصان و مهندسان حوزه آب و کارشناسان محیط‌زیست برگزار شد، موضوعات مهمی در خصوص مزایای استفاده از قناتها، امکان تبدیل بعضی قناتها به جاذبه‌های گردشگری، لزوم توجه به محافظت از قناتها در ساخت‌وسازهای شهری به اشتراک گذاشته شد.
ارزش اجتماعی و اقتصادی قناتها برابر با سایر املاک
بر اساس این گزارش، به گفته مهندس عبداله فتحی عضو انجمن شهر تبریز، وجهه اجتماعی و اقتصادی قناتها در گذشته به قدری قدرتمند بوده است که پیش از انقلاب اسلامی، از سال ۱۳۱۰ به طور رسمی مثل املاک در اداره اسناد ثبت شده و دفتر ثبت ویژه خود را داشتند و از آنها برای مصارف خانگی و کشاورزی استفاده می‌شده است. بعد از سال ۱۳۲۷ که لوله‌کشی در تبریز شروع شد از آب این قناتها کم‌کم مصارف شخصی خود را از دست داده و فقط برای آبیاری باغات مورد استفاده قرار گرفتند. در سال ۱۳۵۴ با توجه به مشکلاتی که به دنبال قانون اصلاحات ارضی برای قناتها و باغات به وجود آمد، شهرداری و انجمن شهر تبریز آگهی دادند و از صاحبان باغات و قناتها خواستند که با مراجعه به شهرداری تبریز اسامی خود را ثبت کنند و این افراد شناسایی شدند و از سال ۱۳۵۵ هر کسی که در آبیاری باغات خود با مشکل مواجه می‌شد به شهرداری مراجعه می‌کرد و قنات مناسب به آنها معرفی شده و در اختیارشان قرار داده می‌شد.
لزوم توجه به خدمات اقتصادی قناتها
در این جلسه همچنین مطرح شد که در حال حاضر در ایران محدودیت حفر چاه داریم، موضوع قناتها اهمیت بیشتری از نظر اقتصادی خواهد داشت حتی اگر صرفه اقتصادی نداشته باشند میتوان با تبدیل آنها به جاذبه گردشگری از آنها بهره‌برداری کرد.
حسن‌زاده؛ فعال محیط زیست استان نیز از مزایای قناتها اطلاعاتی داد و از قناتها به‌عنوان راه‌حلی پایدار برای آبیاری باغات و منبع آبی مورد استفاده نام برد و تأکید کرد که در مورد تعداد و مکان‌یابی قناتها از دهه ۸۰ اطلاعاتی در معاونت عمرانی شهرداری به ثبت رسیده اما این اطلاعات نیاز به بهروزرسانی دارند و به شهرداری و شورای شهر پیشنهاد داد که اقدامات لازم در این خصوص را انجام دهند.
لزوم حفاظت از قناتها در اجرای پروژه های عمرانی
بیتا باقری، عضو نظام مهندسی ساختمان نیز در خصوص تمهیدات این ارگان برای پیشگیری از آسیب رساندن به قناتها اذعان کرد که هیچ تمهیدی برای پیشگیری از این موضوع در قانون نظام مهندسی وجود ندارد و پیشنهاد داد که انجمن‌های مردم‌نهاد با ارگان‌های تصمیم‌گیرنده ارتباط برقرار کنند و هشدارهای لازم را به متولیان انتقال دهند.
کارگروه حفاظت و احیای قناتها تشکیل میشود
مجید رحمانی خاطرنشان کرد: با توجه به جمع‌بندی‌های انجام شده و اطلاعاتی که اعضای این نشست دراختیار گذاشتند، تصمیم بر این شد که کارگروه حفاظت و احیای قنات‌های شهر تبریز با حضور اعضای شرکت‌کننده در این جلسه تشکیل و با گذر زمان توسعه این گروه انجام شود و اعضای جدید جذب شوند تا بتوانند با همفکری و همکاری یکدیگر و همچنین با برقراری ارتباط تنگاتنگ با ارگان‌های متولی موضوع آب، قدم‌های مثبتی در راستای نگهداری قناتها و استفاده خردمندانه از این میراث گذشتگان برداریم
