آیا به حیوانات شهری غذا بدهیم یا نه ؟

اینکه به حیوانات شهری غذا بدهیم یانه؛ یک جواب ” بله ” یا ” نه خیر ” ندارد و جواب یک کلمه ای به این سوال در هرصورت اشتباه است . این موضوع بیشتر یک موضوع اجتماعی است . تا زمانی که این موضوع را بصورت یک موضوع اجتماعی که در حال حاضر وجود دارد و قابل حذف نیست ، نبینیم ، امکان مدیریت آن نیز وجود ندارد .

چند سالی است که موج حمایت از حیوانات و توجه به گونه‌های دیگر حیات، غیر از انسان در ایران به راه افتاده که از یک منظر اتفاق مبارکی است. شاید یکی از علل توجه به این گونه‌ها، توجه بیشتر به محیط زیست و فعالیت سمن‌های مختلف زیست محیطی باشد که در طی این چند سال با فضای ایجاد شده توانسته‌اند فعالیت بیشتری نمایند. اما در جامعه حمایت از حیوانات باید یک آسیب شناسی و بازبینی کلی و اساسی صورت گیرد، در غیر این صورت اکثر فعالیت‌هایی که انجام می‌گیرد به بیراهه رفته و نتیجه‌ی لازم و متناسب با میزان تلاش و کار در این زمینه، عاید نخواهد شد.

موضوع این یادداشت بیشتر در مورد حیوانات اهلی ساکن شهر ها خصوصا سگها است . غذا رسانی به سگ ها نباید به صورت گسترده و یا بدون برنامه باشد، بردن غذا به حاشیه شهرها و روستاهای اطراف شهر، به صورت گسترده و با مقدار بالا، بدون درنظر گرفتن عواقب و تاثیرات این اقدامات، بدون در نظر گرفتن ساکنین آن مناطق و جوامع محلی ،  به سگها هیچ کمکی نمی کند و این حیوانات را بیشتر در معرض آسیب قرار می‌دهد.

غذا دادن به حیوانات حیات وحش

طبق نظر کارشناسان و سازمانهای تخصصی، غذا رسانی به حیوانات حیات وحش کار اشتباهی است، مگر  بر حسب تحقیقات و جهت مدیریت جمعیت حیوانات حیات وحش و در قالب یک برنامه حفاظتی . امکان دارد متخصصان در مناطقی به صورت محدود، پروژه غذا رسانی برای حیات وحش را انجام دهند، منتها غذا رسانی مردم به حیات وحش کلاً ممنوع است و موجب آسیب رسانی به چرخه زندگی حیوانات می شود. بنابراین اگر نمی‌خواهیم به حیات وحش آسیب وارد کنیم نباید غذارسانی انجام دهیم.

آموزش , کلید رفع تعارض شهروندان و سگها

همه مردم باید نحوه رفتار با حیوانات شهری خصوصا سگها را آموزش دیده و یاد بگیرند، سگ‌ها عموما در حاشیه شهرها زندگی می کنند و یا امکان دارد در جاهایی که نزدیک به حاشیه شهر و یا مناطق خالی از سکنه است دیده شوند و در بافت مرکزی شهر کمتر زندگی می کنند . وقتی غذا رسانی گسترده و مداوم به سگ های شهری بدون آموزش مردم و بدون هدف انجام پذیرد، به این حیوانات آسیب وارد می کند و باعث تعارض بیشتر انسانها و سگها می شود ، زیرا باعث میشود که این حیوان به انسانها عادت کنند، انسانهایی که اکثرا روش مواجهه با سگها را نمیدانند. و این مسئله موجب می شود که حیوانات بیشتر در معرض خطر قرار بگیرند .

اگر کسانی می خواهند به سگ ها کمک کنند و یا غذارسانی مستمر انجام دهند، باید بر اساس یک برنامه و هدف مشخص و زمان بندی معلوم باشد و این برنامه بصورت کامل به اطلاع مردم ساکن آن منطقه رسیده و حتما همکاری و مشارکت مردم آن مناطق نیز در نظر گرفته شود  . بطوری که معلوم شود، این غذا رسانی چه تاثیری در سلامت سگ ها خواهد داشت و یا چه تاثیری در کنترل جمعیت آنها خواهد گذاشت و بعد با همکاری و مشاوره کارشناسان و با جلب نظر ذینفعان، این برنامه را اجرا کنند.

البته اگر کسی به حیوانات دوروبر خود مثل سگ سرکوچه و در همان محل خودش هر روز یا حتی اتفاقی غذایی می دهد این موضوع نه تنها اشکال ندارد بلکه باعث سلامت حیوان و حتی بهتر شدن عکس العملهای حیوان براثر ترس از آدمها هم می شود. مساله غذارسانیهای گستره ای است که بدون هدف و بدون برنامه در حال حاضر انجام می پذیرد.

نتیجه گیری

برنامه ها و الگوهای تعامل و مدیریت سگهای بلاصاحب بایستی در بستر اجتماعی  و فرهنگی هر منطقه دیده شود و کپی برداری شیوه ها و روشهای سایر مناطق بدون بومی سازی، موجب آسیب به خود سگها و سلامت روانی جامعه خواهد بود.

سولماز عظیم زاده