در یک دسته بندی کلی می توانیم حیوانات را به دو دسته عمده اهلی و وحشی تقسیم کنیم.
این نوشتار بیشتر در مورد حیوانات اهلی شده ای است که توسط هوموساپین ها (اجداد انسانهای کنونی) در طی هزاران سال به اسارت گرفته شده و طی چندین نسل، برای رفع نیازهای بشری پرورش داده شدهاند.
اکنون بسیاری از این حیوانات به لحاظ ژنتیکی با اجداد خود فاصله زیادی دارند حتی اجداد برخی از آنها منقرض شده است. مثلا گروهی از سگها از نسل گرگی تکامل پیدا کرده اندکه خود این گرگ امروزه به طور کامل منقرض شده است.
این حیوانات دیگر قادر به بازگشت به حیات وحش نیستند زیرا حیوان طبیعی نیستند و در محیط طبیعی زیستگاهی برایشان وجود ندارند. جای این حیوانات در کنار انسانهاست، مثل؛ سگ، گربه، اسب، الاغ، گاو، گوسفند، بز، مرغ، اردک، غاز اهلی، بوقلمون و …
بعضی از این حیوانات همچنان مورد نیاز انسان هستند و از آنها برای مقاصد کاری، نمایشی، خوراک و لباس و تهیه منسوجات استفاده می شود ( اینکه این کار اخلاقی هست یا نه فعلا در این بحث نمی گنجد).
وضعیت حیوانات اهلی در زمان کنونی
با تغییر سریع سبک زندگی انسانها، نیاز به بعضی از این حیوانات اهلی کمتر شده و آنها نتوانستهاند خود را به سرعت با شرایط جدید وفق بدهند، چون برای رسیدن به این نقش، هزاران سال را طی کردهاند و عوض کردن نوع زندگی و نقششان، نیازمند زمانی طولانی است.
مثال عینی و بارز این اتفاق، گربه ها هستند. زمانی از گربه ها برای محافظت انبارهای غله و کوزه های غله و حبوبات در خانه ها و کشتیها استفاده میشد ولی در این زمانه، نه انبار غله ای به شکل سابق داریم و نه کوزهی غله در خانهها. عدم نیاز به این حیوانات باعث برخوردهای مختلف و گاه غیر اخلاقی با آنها میشود.
قطعاً تعداد زیادی از انسانها علاقمند به کمک و دفاع از حقوق و موجودیت این حیوانات هستند.
روشهای فعالیت در زمینه حیوانات
روشهای مختلفی برای کمک به حیوانات، بطور مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. یکی از این روشها تلاش برای تعریف جایگاه مناسب حقوق حیوانات در قوانین کشور و مطالبه گری برای تبیین قوانینی جهت ارتقای کیفیت زندگی حیوانات در جوامع انسانی است.
این شاید یکی از روشهای موثر و کارآمد برای کمک و دفاع از حیوانات و حقوقشان باشد که دستاورد آن بالا رفتن کیفیت زندگی حیوانات اهلی، همینطور ارتقای کیفیت زندگی انسانها در شهرها و روستاها است.
شما در این زمینه چه فعالیتی انجام داده اید؟
سولماز عظیم زاده